Het boek van Fatima: een stem tegen de stilte - Fatima Noori

Ik ben normaal niet zo'n emotioneel persoon. Ik laat niet snel een traan (enkel als er diertjes sterven in films...) maar dit boek heeft me echt diep geraakt.

Het boek van Fatima is, hoe kan het ook anders, het verhaal van Fatima. Het is haar verhaal, door haar ogen beleefd en het is enorm pakkend. In dit boek vertelt Fatima hoe ze als jong meisje moest vluchten uit Afghanistan. Hoe zo landen als Irak, Turkije en Griekenland achter zich laat om zo ver mogelijk van Afghanistan te zijn. Hoe ze uiteindelijk in België terechtkomen en beslissen dat ze nu wel ver genoeg van Afghanistan zijn. Hoe ze in België eindelijk naar school mag, iets waar ze al heel haar leven van droomt. Het is echt haar verhaal.

Dit boek heeft bij mij heel wat teweeg gebracht. Ik was sinds de OKAN-observatie in Turnhout al wel in de richting van OKAN-leerkracht aan het denken als ik aan mijn toekomst dacht. De dankbaarheid die afspatte van deze kinderen was voor mij echt prachtig. Ik was dan ook aan het nadenken om mijn keuzestage volgend semester toch in OKAN af te leggen, om te kijken of deze job voor mij is weggelegd. Nu ik dit boek gelezen heb, ben ik nog meer overtuigd van het feit dat ik met dit soort jongeren wil werken. Ik kan dit proberen uit te leggen maar je moet echt het boek lezen om het te begrijpen. Je kan als leerkracht zoveel betekenen voor deze jongeren en dat vind ik net de pracht van deze job.

Interview met een startende leerkracht - Julie Smeets (24)

Zoals ik in een vorige blogpost al aangaf, werd ik toch wat ongemakkelijk na het lezen van het artikel van VRT over de uitval van startende leerkrachten. De blogpost over dat artikel is hier terug te vinden:

Blogpost artikel

Het werd dus hoog tijd om eens in gesprek te gaan met een startende leerkracht. Julie Smeets is 24 jaar en heeft dezelfde opleiding gevolgd als degene die ik nu volg: bachelor secundair onderwijs aan Thomas More Vorselaar. Zij is dus de ideale persoon om mijn bezorgdheden mee te bespreken. Het interview kan u hieronder lezen.

---

In het artikel wordt gesproken over een hoge uitval bij beginnende leerkrachten. Heb je hier in de praktijk al iets van gemerkt?

Ik heb veel uitval gemerkt in de opleiding, dus in dat opzicht zijn misschien al veel mensen gestopt voordat ze begonnen met werken. In mijn school lijkt het goed te gaan met de nieuwe, beginnende leerkrachten. Op andere scholen hoor ik soms wel meer negatieve zaken, maar dat komt dan vaak door slechte communicatie en een negatieve sfeer tussen leerkrachten en directie.

Volgens het artikel is er op heel wat scholen al een zogenoemde aanvangsbegeleiding voor jonge leerkrachten waarbij zij ondersteund worden door ervaren leerkrachten. Heb jij zelf zoiets aangeboden gekregen vanuit jouw school?

Op mijn school is er inderdaad een uitgebreide aanvangsbegeleiding. In het begin van het schooljaar hebben we een aantal informatieve sessies gehad met alle nieuwe leerkrachten. Daarnaast heeft iedereen ook een mentor die twee keer per jaar op lesbezoek komt. Niet om te beoordelen, maar echt om te helpen. Voor dit lesbezoek heb je met deze mentor ook een gesprek over jezelf, jij als leerkracht, jouw sterke en minder sterke punten. Achteraf krijg je ook goede tips mee om je lessen te verbeteren, ook voor wanneer de directie zelf langskomt om te evalueren. Ik ben hier dan ook wel heel tevreden over.

Deze opleiding wil tegemoetkomen aan 2 dingen. Meer zelfvertrouwen creëren en beginnende leerkrachten ondersteunen in de hoge werkdruk. Zijn dit dingen waarin je je kan vinden? Zijn dit inderdaad aspecten waar jij last in ondervindt?

Dit lijken me zeer nuttige doelen. Ik vind het dan ook spannend om als nieuwe leerkracht in een ervaren team te staan. Na het eerste lesbezoek van de directie kreeg ik wel veel complimenten, dus dat maakt dat ik nu wel al iets meer zelfvertrouwen heb. Dit lesbezoek heb ik dan ook heel goed kunnen voorbereiden door het bezoek van mijn mentor.

Als nieuwe leerkracht is er altijd veel werk vind ik. Je moet al je lessen zelf nog bekijken, je moet doelen zoeken en vaak wordt er echt nog verwacht dat je een lesvoorbereiding uitwerkt, je wil leuke en nieuwe dingen toevoegen… Ik vind dat ze op mijn school toch wel benadrukken dat je niet alles perfect moet hebben al van in het begin. Als ik zelf aangeef dat ik naast de verplichte nascholingen, geen extra nascholingen ga volgen omdat het heel druk is, vinden ze dat zeker ook oké. De lesvoorbereidingen mag je ook zo kort of uitgebreid maken als je zelf wil, dus ook hier hebben ze ook voor de werkdruk van nieuwe leerkrachten.

Wat is voor jou persoonlijk het moeilijkste aspect geweest als startende leerkracht? Ik start zelf in september met lesgeven en ik vraag me af of er iets is waar je mij voor wil waarschuwen?

Klasmanagement blijft altijd een beetje zoeken denk ik. Elke klas is anders en bij elke klas werkt misschien ook iets anders. Blijf zeker niet zitten met je problemen of frustraties, want anderen gaan je zeker kunnen steunen of helpen.

Zou jij zelf naar een opleiding als deze gaan?

Ik ben eigenlijk echt tevreden over de aanvangsbegeleiding op mijn school, dus voor mij is deze opleiding niet echt een meerwaarde denk ik. Voor mensen die misschien van school uit minder ondersteuning krijgen, lijkt me dit wel een goed idee.

---

Het gesprek met Julie heeft me wel wat gerustgesteld. De conclusie die ik trek uit dit gesprek is dat een opleiding als deze zeker nuttig kan zijn voor bepaalde mensen, indien de school waar je tewerkgesteld bent niet voldoende ondersteuning biedt. Ik hoop dan maar dat de school waar ik aan de slag ga volgend jaar mij voldoende ondersteuning kan bieden, en anders zie ik mezelf zeker dit soort opleidingen nog wel volgen.

Wat kunnen we doen tegen de hoge uitval van startende leerkrachten?

"Te veel startende leerkrachten geven er binnen de vijf jaar de brui aan", vertelt An Leroy. An is docent aan de lerarenopleiding aan KdG te Antwerpen. De hogeschool heeft dan nu ook een plan klaar om dit fenomeen tegen te gaan.

Op 21 oktober startte KdG met een nieuwe vorming voor startende leerkrachten. De opleiding kreeg de naam 'Boost voor startende leerkrachten' en is een samenwerking tussen kdG, Odisee en PXL Hogeschool. De opleiding wil voorkomen dat startende leerkrachten stoppen in het onderwijs door hen meer zelfvertrouwen te geven en hen te helpen om te gaan met de hoge werkdruk.

Nu is er al op veel scholen een zogenoemde aanvangsbegeleiding voor jonge leerkrachten, waarbij ervaren leerkrachten startende leerkrachten ondersteunen. "We hebben gekeken naar wat er naast die aanvangsbegeleiding op de school zelf nog kan helpen. Daar komt uit dat je verhaal delen met gelijkgestemden ook kan helpen", zegt Leroy. "De opleiding geeft leerkrachten onder meer de kans om stil te staan bij hun toekomstperspectief en geeft hen tools om met jobonzekerheid om te gaan. Door uitwisselingsmomenten met andere starters uit kleuter-, lager en secundair onderwijs vinden ze steun en inspiratie bij elkaar."

De opleiding bestaat uit 3 vormingssessies en een persoonlijke coaching. "In de eerste vormingssessie die vandaag plaatsvindt, ligt de focus op het netwerk bij de starter. Daarmee bedoelen we de collega's op school -op welke manier werk je daar mee samen-maar ook of er aanvangsbegeleiding is op die school. In de tweede sessie gaan we meer in op inhoudelijke leervragen die ze hebben."

Daarnaast kunnen de starters ook rekenen op feedback van docenten met ervaring in de praktijk. "Jonge leerkrachten zijn druk bezig en jongleren met verschillende vakken, klassen en schoolregels. In deze navorming maken we tijd om in te zoomen op de samenwerking en de kwaliteit van relaties met collega’s. Uit onderzoek blijkt immers het belang van goede verstandhoudingen op school om zo uitdagingen draagbaar te maken". An Leroy is naast docent ook zelf starter in het lager onderwijs. "Ik zit gelukkig in een school waar collega's heel goed voor elkaar zorgen en waar er voor mij als starter ook goed gezorgd wordt."

Het volledige artikel van VRT kan je hier terugvinden:

Artikel VRT

Bij het lezen van dit artikel, werd ik eerlijk gezegd een beetje angstig. Ik denk dat ik oprecht geen idee heb waar ik volgend jaar aan zal worden onderworpen. Het leek mij dus zeer nuttig om hierover in gesprek te gaan met een beginnende leerkracht. Julie Smeets is 24 en nu anderhalfjaar werkzaam in het onderwijs. Ze heeft de opleiding lager en secundair onderwijs afgerond aan Thomas More en is momenteel werkzaam in een secundaire school te Kasterlee. Het interview met Julie kan u hier terugvinden:

Interview Julie