Moeilijke woorden, leesgemak en leesplezier

Bij het bekijken van de website van 'Levende talen magazine' werd mijn aandacht getrokken naar het artikel 'Moeilijke woorden, leesgemak en leesplezier' geschreven door Marcel Lemmens. Marcel Lemmens is een zelfstandig leermiddelenontwikkelaar en is dus veel bezig met vragen zoals 'Welke teksten kunnen we gebruiken tijdens de les?' of 'Hoe kunnen we leerlingen hun leesmotivatie verhogen?' Dit zijn vragen die mij als toekomstig leerkracht Nederlands ook bezighouden, dus wil ik zijn visie op dit probleem wel eens bekijken.

We weten ondertussen allemaal wel dat we best gebruik maken van authentieke teksten wanneer we teksten willen gebruiken tijdens onze lessen. Maar zelf bots ik ook vaak op de moeilijkheid van deze teksten: authentieke teksten bevatten vaak woorden die onbekend zijn voor leerlingen waardoor het voor leerlingen niet meer aangenaam is om deze teksten te lezen. Zoals in het artikel ook wordt gezegd, zou in een tekst 95% van de woorden bekend moeten zijn om leesgemak te verkrijgen en zelfs 98% van de woorden bekend moeten zijn om leesmotivatie en leesplezier te verkrijgen. Aan deze percentages kom je met authentieke teksten vaak niet. De vraag is dan: hoe ga ik hier dan mee om als leerkracht?

Uit het artikel haal ik een tip die me zeker kan helpen: pre-teaching. In het artikel worden heel wat voordelen vernoemd van pre-teaching. Ten eerste zien leerlingen direct resultaat van hun leerwerk. Ten tweede gaan ze de woorden beter onthouden doordat ze onmiddellijk worden toegepast. En ten derde houden de leerlingen (en de leerkracht) er een trots gevoel aan over.

Als ik dan toch een stukje kritiek mag geven, zou ik de pre-teaching wel iets anders aanpakken dan hoe het in het artikel gezegd wordt. Ik zou de leerlingen zeker geen woordenlijstje of iets dergelijks laten studeren maar dit wel op een leuke manier aan te brengen door bijvoorbeeld te werken met een woordzoeker, een kruiswoordraadsel of een andere spelvorm.

Ik leer dus uit dit artikel dat ik zeker niet mag afstappen van het gebruik van authentieke teksten, en dat teksten makkelijker leesbaar maken ook zeker geen alternatief mag zijn. Gebruik dus zeker je authentieke teksten (zowel voor het vak Nederlands als voor andere vakken) maar zorg dat er voldoende ondersteuning is voor leerlingen door in te zetten op taalgericht (vak)onderwijs.

Het volledige artikel kan je hier raadplegen